Koe tawaday

Un article de Wikikrenteem.
Jump to: navigation, search

Koe tawaday


Pu Octave Mirbeau.


Darekeon. Toloya koridxa keveon tigid, tite venta, poke kolavaxofa widavama. Toloy tawadayik mo menazbukafa tawa ta vartera va oceem sokalkobad. Kota exoma va balemoy olkoy dikir. Kabdue toloy vegungaf tuvel, varaf rumeikeem gazdasielon gisiudar. Toloy taneanazbalik tid tevdaf ise toloy nastolik mon tid sanalubaksataf ; kurera aze koblira mon milugale koe bata mona isu bana al sokid.

Toloya gadikya va intaf oceem gu ezba biwe walwid ; ise toloye gadikye dojecked. Anyustoy yolt koe sinafa taka stuted, dun kalaotcewed ; nume, ta rozara va tan, ayikye pu baroy abdi geltrik jontikviele kipegad.

Bata vreda, male Rolleport kolavaxo, gan Tuvache yasa zo kereler, dem baroya rumeikya is tanoye velikye ; bana monaja va Vallin yasa bravar, dem tanoya ocya is baroye ocye.

Kottan va aabre is vraz is gaelap porton soblidar. Ba rielon pere bartiv, az miafiz, az sielon teve bartiv, kota exomikya va intaf pelfudikeem ta zilira va bligara katanar, milinde goyolsusik va intaf bonoleem belcar. Rumeik, kabdue intazega dupluyuna gan favesa sanalubda, klaekon debanyed. Ironokaf velik va art vwon ice azeb biwe atoer. Kabdu kot suxafa razeka kotrafa gu beg tutulwayan koe lava lize vraz is fuxetolafa kunta is baroyu nyorku al burmewed, zo gilaykar ; aze kotafa ema art aelera estur. Gadikya va ironokik miv sinkar. Abica pot-au-feu atela, taneavielon, tir kapa mu kottan ; ise gadikye, batvielon, remi estura givangaver, tolkalison : « Kotvielon co-giltavé. »

Konkielon bak anyusteaksat, bagaf direm kabdu toloya koridxa laizon vukir, aze yikya, miv stasa, pu pokeon debanyes weltik kalir :

— Ox ! disukel, Henri, va batjontik rumeik ! Maninde tid vollistaf, batinde, siudas koe gopa !

Ayikye mekon dulzer, giltise va batmana mafelara tisa kranav is riwe culimera pu int.

Yikya dakir :

— Fiste va sin dablú ! Ox ! maneke va tan co-djudikí, va bat, va tel lopinaf.

Aze, divgrableson va direm, van rumeikeem vulter, va tan toloy ironokik narir, i va tel ke Tuvache, aze, tiolteson ko intaf meem, va in mo zionaf tcoreem skenon kutcar, i mo kendakiraf is tawamedregakiraf latkaf usuk, i mo nubeem tegulan ta griktera va argesa santara.

Aze va direm gire rundanyar aze sorepeson mallakir. Vexe daresafton tolpir, mo sid miv debanyar, va velye manarir, gu lupa vaon djer, va fage pu kotar rumeik zilir ; ise ton pelfudikya do sin vefar, edje kurenik koe rabetaf direm unkason ker. Azon, barpir, balempir, sanpir, kotvielon awir, dem ucomeem kotraf gu brekla is talolkam.

Inaf yolt tir Henri d’Hubières Weltikya.

Konrielon, artlakison, kurenik va int doon divdiremar ; azon, me vukison pok re grupeckes rumeikeem, ina va yasaxe ke tawadayik kolanir.

Sin batlize tigid, ludzes va inta ta aabre ; akoyepenon madagid, va toloya rova vanplekud aze ked. Bam yikya, kan waljoawesa puda, skotcasa, toz kalir :

— Sintaikeem, va sin kevlaní kire co-djumepé … do jin co-djumalstá va … va winafe velikye …

Tawadayik, woltendan is rietiskaf, me dulzed.

Gaeloyer aze dakir :

— Va mek nazbeik dikiv ; tiv antaf, kurenik is jin … Va ine co-suv … kas djumec ?

Tawadayikya toz gildar. Erur :

— Va c’naf Charlot djuma’naric ? Ax vo’gue, arse !

Bam Hubières W-ye walpir :

— Kurenik al pebujur. Djutunazbeav, vexe ine gidimpitir ise va win witir. Ede co-artazukawenyeter, milinde kotcoba tutrakusar, titir cinaf konolesik. Ise ede, xuye, va nazbeik co-dikitiv, pune guon dere co-walzilitir. Vexe ede va cinafa obrara me co-dulzatar, pu ine ba milguca va itaya vas tol-kunoy franc talolk soe co-zilitiv, ise tela joke inaf yolt den tegivsutesik fu zo co-daykar. Ison, larde va win dere al modovav, kali winafa awalkera va aksateafa krupa vas decemoy franc talolk zanolutuv. Kas gildackac ?

Barnikya ranyar, yatkapafa :

— Djumec da va Charlot dolev ? Ax ! vo’gue ! Batcoba me tir coba roteruna pu gaditcya, cwade ! Ax ! vo’gue ! Co-tir re’kaca !

Ayikye me pulvir, gorestafe is undese ; vexe kan trenafa takazekara va kurenik vanovar.

D’Hubières W-ya, lidixafa, toz borer, aze rwodeson van kurenik, kan buwejapasa puda, i kan rumeafa puda gikeldaskina gu kota gubefa jugemera, tcipar :

— Sin me kuranid, Henri, me kuranid !

Bam, sin ironokon lasugaskid.

— Vexe, nik, va direkeugal ke winaf nazbeik modovac, i va kaluca, i va …

Tawadayikya, tabodjana, pulvagaber :

— Wickiyina, gi’dackayana, undeckeyena… Ma’lakic, ise va win batlize vo’ to’wí !! Va mana ma’narira va rume’k vo’ rictat !!

Bam, d’Hubières W-ya, divlanison, boyuker da toloy velik tigid, nume rem ikuzara, gion bro rintafa kuranikya medjukesa, nuer :

— Vexe ban velik me tir ke win ?

Tuvache gadikye dulzer :

— Me, tir ke vegungik ; rolanic, ede djumec.

Aze va mona dimon kolanir, lize keviena puda ke intaf kurenik tauler.

Vallin yasa benazegar, vion estusa va beggabiyexa ridolon pragana gu abic fest puilen kan wed, kou razeka wale sin.

D’Hubières W-ye va intyona dragera gire dakir, vox loote koswason is pulvison vetcoyeson is djastuson.

Toloy tawadayik kovewason takazekad ; vexe raveson da va decemoy franc talolk aksateon co-seotatad, va sint torigid, va sint rupeson kan ita, widlapan.

Jontikedje guamlitawed, naken, klibus. Adim ayikya erur :

— Va tokcoba icdeon kalil, ayye ?

— Kalí da batcoba me tir vligura, ~ ine restalison tiyar.

Bam d’Hubières W-ya, poleson skotcasa, va direkeugal ke velik pulvir, i va kaluca, i va jontika erba inton co-rozilitina.

Tawadayikye erur :

— Bata krupa vas decit-to’-decemoy franc talo’k, kas lente tegi’sutesik zo abduplekutur ?

D’Hubières W-ye dulzer :

— Gue, malieldeon.

Barnikya, kobrasa, dakir :

— Decemoy franc talo’k aksateon tid dikaf dume va nazbe’k ’bi zelav ; bate velye arti abica to’da kobatar ; decem-to’-sanoy franc talo’k mu cin govotid.

D’Hubières W-ya, braldeson luojasa, vere vanzilir ; ise larde va velik djumalnarir, pune va decemoy franc talolk yaler edje kurenik va suteks exoner. Vere rozan dotagadesik isu vegungik va puvotes vrutasik zanudad.

Ise yikya, ayewasa, va eviese pelfudikye divburer inde djumena orilga div dolta zo divburer.

Tuvache gadikeem, moe pikay ke intaf tuvel, va ine lanise disuker, i boksaf, i rotir botceson va intafa vewara.

Metan va beta giva icde pinaf Jean Vallin konaktandon gilder. Gadikeem, kotaksaton, den tegivsutesik va intaf decem-tol-sanoy franc talolk kazawar ; ise tir mibuweyes do vegungik kire Tuvache gadikya dun lutsagapar, tuveltuvelon dun tolkalison da kontel doles va intaf nazbeik en tir relkik, zionik, gruspenik.

Ise dile ina va intaf Charlot dikuon mar, iegason, dumede in co-gildayar :

— Va rin me a’ dolé, ae, me a’ dolé, nazbe’ye. Va ’ntaf nazbe’ke’m somedolé, ae. Me tí kulaf, voxe va ’ntaf nazbe’ke’m somedolé.

Azon, remi konaka tanda azu tanda, debala kotvielon tir mila ; kotvielon yoromafa aflara zo taspugad, kabdu tuvel enide male vegungafa mona zo gilded. Tuvache gadikya areldon fogetir vamoefa kire va Charlot me al kevdoler. Nume jontiktan pulvis va inya, gikalid :

— Grupecké da batcoba tiyir dulapokasa, betinde, inya linulayar gadikany.

Ina zo gilozwar ; nume Charlot, riwe sananyustdaf, gaayan remi bata tolkalirsiyina rieta, fogetir vamoef gu kot pusik kire al me zo kevdoler.

Vallin yasa delvejon blijir, tuke turwi. Merovandilina yatkuca ke Tuvache gadikeem, gucopaweyes, batlizu zo kir.

Taneafe nazbeikye ko sayakaf zanugal mallanir. Azon toleikye awalker ; Charlot zavzar antaf ta zegara do guazafe gadikye is gestura va gadikya is toloya ara zavzagisa berikya.

Fu tir tolsantandaf, viele konrielon, jebes direm kabdu toloya koridxa vukir. Yikye, dem moavafa trularoda, firvison va nuba pu batakusukafa guazikya, titlanir. Ina kalir :

— Batlize, nazbeaye, dene toleafa mona. — Nume koe monaja ke Vallin milon gu oga kolanir.

Guazafa gadikya va nyonda tcater ; tcunafe gadikye poke teyova modar. Kottol takamadar, aze yikye kalir :

— Kiavá, va gadye ; kiavá, va gadya.

Sin madagid, ciwan. Tawadayikya va tirdaki ko lava kontenon lubesir nume tcipar :

— Batse rin, j’nafe nazbe’ye ? Batse rin, j’nafe nazbe’ye ?

Ine va ina mar ise dablur, tolkalison : « Kiavá, va gadya. » Edje guazikye, skotcapase, kan intaf kom sotis vumeltaf, kalir : « Kas dure dimpil, Jean ? » Dumede dareaksaton co-wiyir.

Azon, moida kottel va sint al kagruped, gadikeem va nazbeik koo wida vere djugestar ise djunedir. In den dotagadesik az ikadotagadesik az gertik az bematavesik zo star.

Charlot, ranyes moe pikay ke koridxa, va in poklanis disuker.

Batsielon, bak estura, pu guazikeem kalir :

— Tire iskeson da ocye gu Vallin zo ma’nariyir, tiyic fitulapaf.

Gadikya mingason dulzer :

— Va m’naf nazbe’k me djudoleyé.

Gadikye mekon kalir. Nazbeik dakir :

— Maninde zo wetá, kas me vo’kalaca ?

Bam Tuvache gadikye zideson arder :

— Vo’ culime’ da va rin a’ suv !!

Voxe yikye, laizon :

— Gue, culimé, da anton tic trawik ! Gadike’m dum win va vo’kaluca ke nazbe’k iar. Da co-riwec da bulú.

Ayikya ko razeka borer. Fixason va foriacek dem aabre, i va lokon malplen, brer :

— Neke ta vartera va nazbe’k va ’nt sokatat !

Bam yikye, figon :

— Co-a’bá da me a’ koblí lodame batinde tí. Batk’elon wison va ’rtel, j’na’ forte’ ve lembe’we’er. A’ trakú : « Baninde re co-tí ! »

Ranyar.

— Tetce, pestalecké da batlize me co-goza’zagí kire gazdas’elon co-culimeté ise va kimtafa blira gu win co-askití. Va batcoba, wic, vol ixeté !

Toloy guazik stivawed, stuiken, ikuzedas.

Dakir :

— Me, mana r’eta, co-tir o’garsafa. Loon a’bá da va j’nafa blira arliz di aneyá.

Va tuvel fenkur. Pudalor kostir. Vallin yasa do dimpiyis nazbeik durgur.

Bam Charlot ve nugadendar aze, rwodeson van gadikeem, iegar :

— Widikaj, benje !

Aze ko miel griawir.

  Xanto  
Vergumvelt Aux Champs
Sutesik Guy de Maupassant
GMaupassant.jpg
Piskura Les Contes de la bécasse
Ava Francava
Evla 1882
  Kalkotavara  
Vergumvelt Koe tawaday
Kalkotavasik Elisabeth Rovall
Piskura Kotava.org
Evla 2013
Klita
  Krentduga  
Webesik Seramikya
Krentduga 100%.jpg Tuenayana


   
   

GMaupassant.jpg
Berpotam ke Guy de Maupassant


Récupérée de « https://www.europalingua.eu/bad_wikikrenteem/index.php?title=Koe_tawaday&oldid=5353 »