Pone ke mawakwikya Luz02

Un article de Wikikrenteem.
Jump to: navigation, search

Pone ke mawakwikya


Toleaf luz[modifier]

Remi 15 ke lerdeaksat.


Va yolt ke feliikeem men al suté. Tir kipeaf is kipesis yolt : Lanlaire… Lanlaire weltikye isu weltikya… « Va lan lor Lanlaire weltikye isu weltikya !… Va kota gonazbana kotcomeranya ke man ruldas yolt davon wil. Luxe yoltega, sina tid lokipeafa dam yolt, ise, ede rovekalí, tuvarad. Tela ke Weltikye tir Isidore ; Euphrasie, tela ke Weltikya… Euphrasie !… Mana abigaca !

Asadaronyikya, liz ta vanbelcera va lesoxa batrielon al laní, icde mona al kocenkar. Batcoba me listafa. Vexe enide tí malyaf, gokalí da va mana jortusikya isu kanespikya meviele al kakevé… Ede kontan dafus va jinaf feliikeem batinde pulvir, tokinde artan medafus tce pulvijir ?… Ax ! korik va yoyany did, koe winka !… Oyox !

Gadikye ke Weltikye tiyir dualtiasik is omeltik koe Louviers. Erbatineyer nume va kot filavam ke gola tuvlardayar nume gu koflintarafa sanda zo lanyayar, batcoba kapbure kota inafa sopuyuna rotaverinda isu dirnurarofaverinda isu dubierinda isu gomilarinda va zijnapaca zo krupteyer. Edje koe Gaillon va gakera raplekuyur, ve awalkeyer. Vexe nuve al trumayar da va balem-vunt-alub-kunoy franc talolk muson krilayar, dan dekson solimpayan va kotafa ilkafa tufa ke Weltikye tadled… Benje !… Kulafa tira me tir maninde lovepokafa.

Gadikye ke Weltikya, ine, lorotafa, beka gu flint me al lanyar ise va blira al bulur, tarkane gan kot sintaik. Tiyir dolebasik va olkik. Asadaronyikya al pebur da, sareon gu Napoléon III, kottan me tis sayakik dum re, « xuyavayane » kulafe yikye va « kalustera sol zanira » rokayad. Va lafaga ok korik gukoeyed, dan, krede oy arapenis wal decitoy franc isu tol-decitoy, kare arpuma ke gemelt, va olkikaj trasiyir, va ayik fines va perdon ikarundara koe vertega is ikaon awalkera todon gu geja. Batinde mordara va batakik koe Franca lidam ebeltik koe Afrika kruldeyed ?… Dum dolexo va bonol ta relkafa atarapa, dolexo va ayik tigiyid ? Batcoba va jin gevansar… Kas re mea tid ? Voxe tokcoba koinkexe is tresexe tid ? Kas me tid kazaxo va levetirik, sirga dem ayacot ?

Sedme asadaronyikya, batcoba tiyir zilidupusa kaza, nume gadikye ke Weltikya, getuyuse dene kotafa utca, deksapon ksubeyer, trabe mu int va lok ke oy suyur ise koucomayar… Weti sanda awalkeyer, dotagadesik va Mesnil-Roy is ikasik va dilimalyesik is utcalibunik is gadesik va ujapirdot is jwik ke sodegaxo, diemayan, ise valev Prieuré pilkot lusteyen ika abiccoba, va san-toloy franc al iskeyer, voxe Weltikya va anton lik kazawayar kire va tenulejeyene berikye dikir, ise metan va inafi bali gruper… Kle… kottan kalitir dum djukalitir… Batse parvuansafa erba, kore ape meka tir… Sedme jin, opelafa, va erbaja is yon kulikaj anton al wí.

Lanlaire tolonga ~ boikera mex ? ~ va loon celemoy franc kle digir. Kotedje megar… nemon kase va bareaca ke intafa krupura ixalar. Ben ina fortusa gu kotcoba, gu kot artan is int, is olgon dardusa va beta straga, is kaagdesa va intafa bosara, is anton kagrupesa va sugdakiraf suteksany vanmiau naleyena agvava, govebulijdá, nume, kapbureyason va arienta, va tuvel van konafa koaklera meviele gofenkú. Edeme ina vere impavantar nume va metan di doder, va moekote dafusikam merolevbures va jizoyak ik korikam va int merorojus… Tire, pu metan meviele zilir, pu uja abicviele radeon, kire tir abidapafa. Luxe wawik, in kabdue tuvel ke Prieuré rotaelawalker, rodilder, robrer. Tuvel wan tir budenaf.

― Dace tce, ~ asadaronyikya kaliyir, ~ ede va koncoba div oliz ke wipitesik co-ronarir, mesidjeson co-askir, govitadaavon…

Aze, wetce stezafa tula, loplekuyur :

― Acum, kot cin porton kowas, viele va kumzilin beg dodev, va nelt lustev. Fudjereka is pilkandereka… Voxe ina, totcidajafa, va tokcoba anamzilir ?… Va beg, yayanya. Vox me icle batakabeg, va taneadugaf beg… Me… vox va dodelabeg… Kinokafa, mex ?… Toloy korik bateke kulaf ?… Dace, Paumier Weltikya, kurenik ke miluntiasik, va Lanlaire Weltikya kalisa pu adlutik culimemes va bata straca djam « Adlutik, batcoba en tir kiewarsafa mu manyon korik » djamape, konviele al gilder.

Gotí malyaf, dace icde feliik. Tanoya puda icde Weltikya tir, kevoke metan va Weltikye sater… Weltikye me zo ilkader… Kottan dotrakur ise dakter da Weltikye tir meoklafe, co-tir disafe gu tamava ise va jontika vonuca co-askir, ede co-rotir. Aje me rotaskir… Weltikye deneon tir mekafe… leon dam kwik, wori olgon askipen, leon dam karvol kalnovemb va betcoba… Abicabicon, is ta auluca, va kota rictela ke monafeliik, va kota bagaliuca ke ayikye ko nubeem ke kurenik, al xomer. Weltikya va kotcoba gader, vertar, grustar, ristur… Weltikya va okolxe is ciastoaxo is matela is fuk is intaxo viunsur ise icde kotcoba temer. Meviele arienta dilized milinde inya co-kuraniyir, ise kotviele espur da zo dubier… Mana inafa ita !… Merogestana. Me zo randayer, arse, kire va kot randay gruper… Ina va kota straga doder, va kruba ik graltay remzawar, dolerayer… Vepokafa dum guazaf patiik, coesafa dum leskokiraf jizik, pendasafa dum norlaf omeltik… Merofolina… Tire, zugon, filavgir ise ta anton kofilavara va ware loa erba va wazdel dimwebokar… Va Weltikye taliskafe isker, nemon ede kimtye va abica olaxa roluster. Vanmiae kuluca, inye tir lodankutafe dam bet artel batlize. Wori, me iraltodar, meviele iraltodar… Dum kot palik veger. Ax ! dile atedapafe, ton tiva ke argen is gruiden vakol… Viele, edje Weltikya ezeon tigir, dafusik do askale, ik wawik dem copuca, ik djuyovurkus ikalustesik pid, maninde Weltikye tir… Weltikye kipesirsise !… Ko ucom kaljoxar, tukerawer, parar, aze ton seitafa ita kalir :

― Tcax !… Va mek tal do jin gí… Va anton erbolk vas decitoy franc… Kas va ark ke decitoy franc gil ?… Me ?… Battode gotolpitil…

Va kon erbolk vas decite, ine, va aluboy meviele diskise !… Weltikya ko rastoka va tweluxa dace kobuder. Antafa va tselka diskir, nume ae pu ine va toa tantanon zilir, bulason :

― Benje !… Manote va eluxa yazgal… Pu toktan kle sutel inde manote yazgal ?…

Culimena pu ine, me gildana, inafa axucaja, ise ine isker da gan mana ropojikya zo jupar… Lecen, tcax, metan afanar, ise Weltikya tidoon iegapar… Weltikye is Weltikya mea tid koncoba battel mu bantel… Weltikya, jivotakolesa is merodenazbasa, ta ikrura mea zo djuyaner. Batcoba rotur maneke ina evier, nuve… Icdeon, koe utca rupanya pridur…

Konviele, bak movura, Weltikya va tod pu adlutik pebuyur ise eruyur kase va kurenik di co-vurseyer…

― Va toka sugdala vas vursera, folixesya ?… ~ adlutik askiyir.

― Grupensé, adlutik. ~ Weltikya toktenon dulzeyer… ~ Kan lanyona santara…

― Kan lanyona santara !… Vexe, folixesya, en grupel da… lanyona santara… va awalkolafa troba tadled…

― Batdume, adlutik, va rictara ke Uja yané…

― En !… en !… voxe benje… kalil… kan lanyona santara… jontikviele ?…

― Kurenik tir prantikye… galapafe… Tolon safteon, rotir…

― Tolon safteon ? Jontikote… slikote… gruspera… Kore ayikye tir prantafe, kan lanyona… kan lanyona santara… tolon safteon, me godepojar…

In konakveraston zavzayar bizakaf, aze, artion :

― Kle, ae… Va rin rictá… gu lanyona santara… tolon safteon… soe kredason da… taneon… rin gunon me puvegul…

― Ax ! vogá, adlutik !…

― Toleon, ilaneon va tol-decemoy franc mu Tumtapafa Ketikya muxelk zilitil…

― Va tol-decemoy franc ?… Weltikye vagrableyer… ~ Ika batcoba ?… Ax vol !…

Nume va adlutik zijnon saredjeyer…

― Bam, ~ asadaronyikya, negasa va bata rupa, tenukeyer, ~ tokdume Weltikye tir maneke vonafe, maneke nyukafe dolge mantelya vewasa va osk erba voxosk tci ? Jin va ina co-kevstegé, figon dace…

Nume tire… Viele Weltikye, djukarikruse prantikye is dere sintaye, ~ djay terektanyal, ~ va renaradaavama pu int djudoder, oke pu wawik djusodegamar, va kon kipeaf paz, va kona duskafa falura, va kona bagaliansafa beitura gofaver, nume ba kosmara Weltikya kornapar, konakaksaton fereon seler… Bam Weltikye lanise koo tawaday is avlase, avlase dum oviskik, yatkon is dratceson zatcason, seluse va tawakuiva, pu int pulvise, koe suka ik muva ik nolda… az sielon dimdenlanise, lovazafe is loxowase is loskotcase is locenyene dam betviele, zo rowir…

Rilite is kexe ke bata rupa, batse, vanmiae lorotafa karidara ke asadaronyikya, vanmiae bata basitalana krizaca, vanmiae bata kinokafa zionaca, artarton pisuna iku doltadolton iku monamonon, pestalé da, koe widava, Lanlaire tolonga lickon zo krupter lodame opelon zo uldinenser. Damo inafa gomilafa mefavluca ik seltafa dasotuca, nekev kotcoba seluna gan aldo ke inafe prazdafe celeme, bate celeme pu ina va rotarkana is riwe aliafa robuda kore zilir. Ina dam artan lodomon zo kiavar, lodekeyuson zo emuder… Kan mana levetirotafa puvotera !… monaja lize leve salja ke gloga ina blir, gu lamone zo dayoltar… Pu diveik co-abres va rilitaceem ke wida, miv bogapafa asadaronyikya ape co-dulzer :

― Va listafa uja div… va sulany… va listapaca moekote dikiv… va Lanlaire tolonga. Tolonga va celeme digir ise koe lamone irubar…Prazdaf korik tid, voxe tiv oklapaf gu sin…

Sontera va celeme !… Strafa pestaka, dofa gu osk glastedik voxosk lok ke min, ke pinik ke bata tamava iku dulkik iku erbiskik. Ise jin, damo kuranaceem is kota dratcera va movilara, me rodivvawá… Jin ristan gan kuluca, jin kevwayas va yon kranav isu fogra isu bogara isu lopirafa plukewera is kota merotisa klokara is parmafa olyastera va jinafa blira, wori tire, vielu kabdue kulik tigí, vol tatcé da va in dum burkik is listik, dum ribiegaf lorindik disuké, nume nekev int, volins is oviskon, titu ludevap, van bat ferepon fitulaf is konakviele pisonayas kulik, va mafelasa drewinda… Akoydafa, mex ?… Voxe tokdume ?… tokdume ?

Buluson va bata asadaronyikyaja isu divulafa dolta lize, ostik, va jinafa lesoxa me rovanbelceyé, va kotafa kapsara ke bat korik icde jinaf feliikeem burdon modovayá… Rubixayar… Kelt tiyir saljaf dum gloga ke bat begardusik… Moe xetkafe lume ke vawila kildeyé, nume, yatkaf gu asadaronyikya is feliikeem, is gu int, yatkaf gu bat winkakelt, gu bata dibla lizo jinafa takra is nugeem avlujayad, yatkaf gu meropena gabentuca ke widavama, pu int wan tolkaliyir :

― Ex, pwox !… Jin vol parvuaf… Mancoba anton gracayar… Ise ko mana orka al lubé !…

Ax fotce ! Al lubenyé… Batse loon.

Weltikya antafa va int vager ise miv divatcetakar. Koe tcatexo va int tolsilukon kobuder, nume rokolaninsí… Antaf Lorik gruper va coba ina konakbartivon koeon askir !… Batsielon, mea ruson, fotce ve tuveltazeyé. Aze prilarama mopoyena wal Weltikya is jin tir :

― Pwok, pwok !

― Toktan ?

Ax ! bata eeftafa puda, bresitoliesa, nubokason co-djukoartana…

― Jin, Weltikya…

― Va tokcoba kuranil ?

― Va tcatexo fu tucuá…

― Ino ixam… mallanil… Ise pil anton viele va rin mamlé…

Trabe, dace me tí opelafa mawakwikya, batlize… Me grupé tok fliik batlize tí… is toka tir jinafa yorda… Ise, wori, vagera is basvagera is divatcetakara, batcoba anton tir puvesa va jin koe exava… Va mielklaim ik felay ik vinotca djukavefá, va koekagrita ik edji ik talgukay ik myot djukazejá, va kota feliikya moi kolavara djukapragá ise djukagoá, va inaf nugeem djukayadzú, va inaf ast djukakofigá, va inaf usuk djukatuvalá, adim male guvenganaav kale usukmucuguul djukagrupé, va ina enlebafa djukawí… Batinde, kottelya mu jin loon vanpir feliik, riwe nik ok dofugik, fereon levetirik… Tire tí odiusik va jontikcoba, va inaf puidereem isu fogreem isu renagripokolereem is lokoekaf birgeem ke exoma is yona akola… Volkare da obliik kan jontika dace meuculena pinta va ina gir… Loon somalsavepé… Batcoba belcon tir impavantasa is relandesa… Batinde va mawakwikyafa exava gildá…

Metan rogestar ote feliikya, ~ tokinde va batcoba rokalí ? ~ mewalnafa is oviskamafa koe koekuca tid, dace vanmiae ayikya bevulasa tela loweyustafa koe rekodikeem iku loboksafa iku loceakafa… Ax, koe tcatexo, maninde xatcasiki lubed !… Maninde tel lodintotcaf lentor tugoawed ise muskotawed !…

Va lantelya askisa va atedaf salk al patá… Kotgazdon, abdi plekura va klaim, kotsielon, radimi inafa tioltera, ina zavzayar lebafa, bartivlikon pintoton va int rindeson kabdue elza… Azon, astsotceyer, va kapray dimetrovgayar, levgon ve mamadayar inde rumkawes moueem, cotnomteemaj, tidnimiyir… Ise ina kaliyir :

― Célestine… djay disukel !… In wan tir acaf, mex ?

Batcoba tiyir kipesisa… Oye da alto ke Weltikya… ox ! man rawaksaj !… Viele, ino grikteyeno gu koti azakedasiki isu levgisiki, va lubeyes klaim divniyir, mo tcalist ton xetkafa plawa fokalpleweyer… Jivot, kurd, moueem, yona dimdeeweyesa vorpa, yon ucom tuvlardawes az zavzas ton sudaf is ezas soaks… Penayeem tiyir dem tulwafa nituluca ke guazafa weepta, dem fekirafa welma… Voxe wori, vanmiae bata atitsura ke tazukeem, kranavafa kava… mobliyir… ok lodamon setikera va kava… kava ke dare rotir listafa ayikya dem kotafa blira tiyisa renablira… Golde vedistafa wiiskuca lokon vanwasa va tuguazawesik, ina parmon me fogelikseweyer… Ta rozara va rena, ware… va grupeafa kevropera, va gedelafa ekoltaca jonkayar… Nume rena ba bata ironokafa rozara vanvulteyer… Voxe toklizu ?… Ax ! mana kexuca !…

Konakviele, levi sielestura, divviavayana is kinokamafa, Weltikya dimdenlaniyir…

― Kalion… kalion… Gavé… Va jin basvagel…

Toklizu ina dimpiyir, ton bata legafa gexata is ivamudanaf iteem, puskena eke mo saxatca ke tcatexo, dum flava, lubeyer ?… Ise mana volvura ke inaf levef vageeem !… Ton torsayan is tuzionayan klaim, is kalion dimvaniksantuyun gratcot, is volcualayan ulimok dadeon, is nuyaf jadayokeem, is gincayan omexeem… Is ton tuazekayan usuk lize bene uul aboveksam ke dualt ik saya ke takak wan susteyer !… Ise doncamit, lubeyes tid art ik tcor golde yona kutcara, va waniekseem ke inafa gexata bro eepta isu soakseem, udutapon, blieyer…

Enide ina va jinafa uculera ladanteyer, breyer :

― Me grupé tokcoba sokiyir… Dene asadasik, fikon… ve takrumeyé… Zo gobasvageyé… Wan tí akolaf…

Nume, jontikviele, saas, gan batyona peburaja zo nujidortá…

Langazdon, edje poke Weltikya tigiyí, tuvel zo mamleyer. Mawakwikye divlaniyise, laniyí aze fenkuyú… Yikye kolaniyir… Ton nistafa siva, orikafe is fogrese… mialon dodelafe, mialon mwarnese… Tan bat vokik blidas va pisonara is renara, milinde koe Dourlans sirtaxo dile rokakevet… Dem zwapafa vola is ebeltafa nyoxama is keraf bagalt. Epiteem ko mantarsaf femlot vanludevaweyer ise ine sedme kona lopulotafa miga viklayar. Ton akoyena is skaltafa itara, va kuluca ke sarandaxo is tcalist is situleem is trutceem is storneem toz kodisukeyer… Aze va twa tori Weltikya pu jin atceyer, kalison ton rosokesa is sudamafa vox ginukafa puda :

― Dulzera gotir…

Kas inye mu int piyir ?… Kas tiyir antaf ikalustesik ?… Va bana sazda divpakudeyé. Korik pis ika artan kan mana rictela va int me atoer mei pulvir…

― Fu wí kase Weltikya batlize tigir… ~ tranodon askiyí, taceson va twa koe nubeem.

Ine dulzavayar :

― Ina batlize… Grupé… Ise me randay !… Kwitafa…

Weltikya va twa beliyir… Vanpiyir gebiamafa, nume, yoke mayakuca, va int vulkuyur eke tcipayar :

― In batlize tigir, dene jin ?… Va in antaf koe sarandaxo al iskel ?… Tokkane va jinafe mane al gruper ?

Vexe, kaliapon ildunuson, is brunon :

― Loxe… Va in me grupé… Tir wawik… dulapapaf… Inafa gadikya fu awalker…

Ina ton skotcasa nuba va suterak bimulon fenkuyur aze va tanoy fizud vas decemoy franc malnariyir :

― Pu in va batcoba burel… kalion… kalion… yaye !…

― Oyox !… ~ volins dweyer, wale talgeem. ~ Weltikya tir disapafa, re… Ise intaf wawik tir falaf.

Ise va bat « wawik » ravlem drigdayar, zugon xialason…

― Kle, lanil !!… ~ Weltikya zekapason benplekuyur…

Viele dimlaniyí, Weltikya, dana sotiyir vunsusa ise moe guto va bet intaf plek rosokes fereon iskeyer, va twa al sollipayar, aze koe keldega ironokafi kimi ten trokeweyed…

Acum me al grupé toktan bate yikye tagelton tiyir… Aze meviele di tolwiyí… Voxe va coba grupé, va coba al wí, da batgazdon, Weltikya, abdi plekura va klaim, koe elza va int lebafa me disukeyer… ise, tidbureson va moueemaj, me eruyur : « In wan tir acanyaf, mex ? » Afizcekon, ina deneon zavzayar, guyafa is noglotafa, liton gu vuderapa…

Batvielu, viele Weltikya gaveyer, sielon, kotedje skotcayá da ina koe kono fordaxo zo co-adjubeyer !… Ise, koe zanivaxo lecen va jinafa kivarapa pulviyiv, konakviele bontaykwikye, evakapaf is oxaf guazikam dem vorkretsa bene jo roerayar :

― Kle… fotce ?… Ape mancoba konviele sokiyir… Benje ?… Bata vakolikya, lodame va tresesikye onkar, tokdume koe intafa mona va aulafe dirnunikye me gukoer ?

― Va rin, rotir ? ~ kipteyé…

Nume bontaykwikye, zolonikuson, vanmiae kota kipedara ke tcokesikeem, dulzavayar :

― Djay !… Va ina co-vanvunyú, jin, ika viroyaksam…

Bate ayikye tiyir fargukik...

Jinafa abdiironokafa feliikya, ara rupa tiyir… Nume, sielon moi estura, aname azega, maneke va forteyany vas ekedacek askiyiv !… Re, vofá da kioveyev, kire Weltikya me tiyir ikorik. Tiyir zijnapafa, disapafa, volkalapafa… Ise va jin gu yal kaikziliyir… Dile en tit trukarsaf, ape… Voxe ostik, kotviele mo yontelya tiyisa agralafa mu min…

Kurenik, ke inya… grupeindik, bewik ke konaf cultim, iskedapayar… Me lecen ina co-tiyir evakapafa, vol, tiyir listapafa ; me lecen in va ara ayikya co-onkayar ; tiyir tulon utcoraf… Mea jotamaf, is, ape, djumikrunsus, batcoba va in me plataeyer, ae !… Konakaksaton is konakaksaton den Weltikya sielon me piyir… Nume Weltikya gripokoleweyer… Kotsielon, va renegaranya pu Weltikya askiyir… va remawis klaim… va vijesi kofigasiki… is va kot… Ina kaliyir :

― Resielon rotir, in pitir, Célestine ?… Kas grupel va coba, in dure askir ?

― Weltikye koe nevaxo tigir… Kobar…

Nume ina anyarazatcayar.

― Kotviele, koe nevaxo !… Lorik !…

Bam repaleyer :

― In rotir pitir, neke, resielon…

Va ina ten inganyayá, aze, oklafa gu bata listaca, gu bata dreldaca, timisa jinaf grabom, va Weltikya mafelason torigiyí. Vecaweyé :

― Weltikye, me pison resielon, co-kioveper, kire, anton wison va Weltikya, Weltikye me co-argawer, arse… resielon !

― Ax ! stivawel… stivawel !… ~ ina susteyer.

Tire, direvielon, gabentaca is temera is borera tiyid…

― Ax ! Célestine !… Weltikye me al pir, resielon… Mielcekon, keyé… voxe me al pir… Ise mea konviele pitir !

Lavinumuyú :

― Tce Weltikye tir legarsafe golde kobarapa… Grupeik, va batcoba fereon me trakur… Va kona megrupenaca sotrakur… Ede Weltikya, pu Weltikye va yona ewava co-nedil ?… Listafa ewava nuve tid, me acagina gan bete fentalikye…

― Volgue… me… aje !…

― Voxe ede Weltikya, kotsielon, pu Weltikye va awolbakirapaf burmotaks… va warmoletra… volmiv zanival ?…

― Volgue ! Me !…

Ina gabenton takabotceyer :

― In va jin mea renar, batse volkaluca… Mea renar…

Bam, vazon, volbogon, dildeson disukeson, ina koeruyur :

― Célestine, til ronjafe dolge jin… Weltikye va rin ko alava meviele al platir ?… Va rin meviele al kutcar ?… Va rin meviele… ?

Volgue… mana rieta !

― Pu jin kalil, Célestine ?…

Divieyé :

― Arse me, Weltikya… Ax ! Weltikye va mancoba nulerser !… Ise, kas Weltikya gestir da va Weltikya co-djupuidá ?…

― Co-gokalil… ~ ina voseyer… ~ Til listikya… Rinaf iteem tir jontikeke renasaf… ape va listapafo alto dil !…

Ina vebayar da va koelteem ik ast ik meem ik kafkeem uzeayá. Va intafi konaki altoki gu jinafi mili dolunyeyer, meguwerkason maneke nueyé kase batcoba me co-tiyir salk ke Weltikya ise, leve bata vanmanyara ke iskedanikya, ina va levtrakura va jugemera va jin me co-palseyer… Ise me ten breyer.

― Lorik ! lorik !… Wori… wil… me tí guazikya… Ise me evakaf… Va jivotap me dí, mex ?… Jinafa alma tir acafa is pibafa, mex ?… Ise va rena loeke dí… ede co-grupel… loeke va rena koe takra !…

Jontikviele, ina ve boregapayar, mo saxatca va int mimayar ise ton taka leve merna ta belkura va ikuzara neuzeyer :

― Ax ! meviele renal, Célestine… meviele renal… Di tit… di tit… volkalarsaf !

Konviele solve ina lopoon dam gubeon boreyer, levgon ruyeyé :

― Jin, ika Weltikya, va fertik co-nará… Weltikya til listapikya nume batinde me gozavzal…

Ina gan jinafa pulvira laninde zo kovudayar :

― Stivawel… ox ! stivawel… ~ ina divieyer.

Karakeyé :

― Voxe kota nikya ke Weltikya va fertik dikir…

― Stivawel… Va mancoba meviele di pulvil…

― Vexe larde Weltikya til loeke renasa !…

Ton aulafa okriduca, va yolt ke krinayapafe yikyeme fereon worase va mona ozwayá… Aze loplekuyú :

― Ayikyenye !… Ape loeke oblipafe mu ayikya !…

― Me… me… Stivawel !!… Me grupel va coba kalil…

― Larde Weltikya batinde djumaskil… Jin, va coba askí, joke Weltikya…

Ise stingason koe klokara, edje Weltikye vleve gum ke nevaxo wodawodon emaveyer ise kan uwelt ivamuivamuon conyukayar, ina tolkaliyir :

― In rotir pitir, resielon ?…

Kotvielon koe zanivaxo, batcoba tiyir antaf flideks… Kottel va int bas jin givayar…

― Bam ?… Kle ?… Kas Weltikye adim al kevskur ?

― Mecoba, ware men…

Trakul da batcoba tiyir mafelafa watsa ta sobondafa kotcomera ik wolyafa aflara ik pobaxasa kipera… Viel viele Weltikye adim di « co-kevskuyur » dace mbi morbeyer.

Stopre barlipafa flidera lize en kioveyé, va Weltikya di buluyú. Bulujuyú, ben vola, ben inafa gevana vola, mimason va kota inafa rupaja, va kota koekafa volkalaca, va kota odiaxaca, va inafa gloga pu jin kalbildeyena, va temesa is bonamafa is mempesa is jugemeraelesa glogama… En, ben vola, va kotcoba, dum diblaki, al mimá… Ise loroton al askí… Gu loklarmafa gruspera… va lokrizafa skeura… al buntú. Batcoba tiyir prazdafa…

Dile batcoba tir koe jin dum kalolegara, dum godesitundara… diavinda va jin platisa ta tumerodimempanara va bet beyark… Me acagí, dace viele jiligá da kev jinaf dulap norá, ise volkalon miv kotaskí…

Batviele, loeke memalyon is krizon pobaxason tegiyí. Batse va coba trasiyí… Arti konak viel radimi da va Weltikya al buluyú, va piuteliwa narayá nume, inde kottan koe mona di robeliyir, va bata twa suteyé… en vinjon suteyé :

« Walzeyé, va Weltikya, da, dodeson va burera, va kot rinaf drowigaf yaleks fu dimstaksé… Tí wawikya, vox bagaliarsafa, ~ va cuuca albarsá, ~ nume va rinyone blucteje, grikteyene zilinon ledam mimanon ko doritaxo, me rovidé. Me gogestil, kire va meka erba digí, da bene int va kon rinaf gratcotaj djuproburé, va tulon vage dem estuyun is blafotapaf lay tre da koon al sevadal… Va rin kloanon kiavá. »

Batcoba tiyir pofa, tire !… Vox dere akoydafa, loon larde, milinde ixam al kalí, Weltikya kotviele tiyir disafa gu jin eke va batyon plek, ~ nekevon jinon envideyen, ~ ika balem-decemoy franc pu vagedolesik eldeon di doleyé…

Kas opelon me tiyir nyatena aunderinda lize tigiyí buluyuson va burkon agralafe une, dum riapon kakevene remi tira ke mawakwikya, va mona lize lia grebera tiyir… lize kotcoba pu cin, bro sersik, meirutason zo ziliyir ?…

Voxe, tcax !… metan va um ugal dadir nume rotir malyaf dolge feliik… Ise rotaxe, ae ! Feliikany ika feliikaj gododer…

Bam, va tokcoba batlize fu askí ?… Koe bat winkatawaz, do bata ajolesafa warzafa feliikya, va man ervay me gokloká meie va milafa deasera gopokolé… Kostrunon tcateté… sagondenon asadatá… va arcoba me askití… Ax ! viele va yone zanirune setiké, batcoba va jinafa debala loeke tugabentar, merorunon tugabentar… Nume riwe djubulú, va bato govitaxo parmon djugiduká…

Rerielon, koo fogelom va Weltikye gamdayá. Ine ta tcabanyera mallaniyir… Weltikye nuyukon disukeyer… Gire di eruyur :

― Bam, Célestine… kas batlize giltavel ?…

En tire, mane nizde… Dulzeyé :

― Men grupé, Weltikye…

Aze, aroon :

― Voxe Weltikye… kas giltavel, rin ?…

Weltikye ve kipemeyer… Weltikye va krandera sonarunyur… Weltikye en tir fanikany…

― Gogiltavel, Célestine… Gogiltavel… fotce !…

Dure tiyí laopaf… Ware dulzeyé :

― Lagiltaveté, Weltikye… pomanon gan Weltikye…

Weltikye va kona guracapa tce fu kaliyir. Iteem dum toloy reliez jowikayar… Vexe Weltikya tide fogelom ve awiyir… Weltikye van intafa nia ve otceyer, jin van jinafa… Aje…

Resielon, remu tuvel ke bontay, va Weltikya kalisa pu Weltikye, ton bat rogestan neciaf kom, gildeyé :

― Me kuraní da do kon jinaf kwik til yastaf…

Inaf kwik !… Kas kwik ke Weltikya me tir kwik ke Weltikye ?… Ax tcax !… ae !…


  Xanto  
Vergumvelt Le Journal d'une femme de chambre
Sutesik Octave Mirbeau
OMirbeau.jpg
Piskura Eugène Fasquelle
Ava Francava
Evla 1900
  Kalkotavara  
Vergumvelt Pone ke mawakwikya
Kalkotavasik Sabrina Benkelloun
Piskura Kotava.org
Evla 2012
Klita
  Krentduga  
Webesik Sab
Krentduga 100%.jpg Tuenayana (2012)


Jonbukiraca.jpg
Pone ke mawakwikya (Octave Mirbeau)
← 1-eaf luz - 2-eaf luz - 3-eaf luz →

Récupérée de « https://www.europalingua.eu/bad_wikikrenteem/index.php?title=Pone_ke_mawakwikya_Luz02&oldid=4576 »