Baroya yerumanikya ke pembey

Un article de Wikikrenteem.
Jump to: navigation, search

Baroya yerumanikya ke pembey
Reiz ke Motalava (Vanuatua)


Darekeon. Lekeon tid okilik ke talteon Aliwan wida, is okilik ke Telmitig roneon poke Aplow.

Sinafa blira aulon fir. Belon, okilik ke Telmitig ko Aliwan ta estura do battel gilapir, azon kan guema dimdenlapir.

Ise viele okilik ke Telmitig al worar, azon siluk ke okilik ke Aliwan lapis ko estura do nik az kan guema kal Aliwan dimdenlapis.

Mancoba tir sinafa gubefa kaluca : kakevera ta ulira va kava ulida is estura…

Lanviele okilik ke talteka vanpir gadik.

Luxe okilik ke roneka, yerumanik dere toz nazber ; voxe ba vielack va … pembey nazbar.

Radimion, okilik ke talteka va toleaf nazbeik dikir. Yerumanik ke Telmitig, luxeon, va tanoy nazbeik wan dikir, i va bat pembey ; kaikion mea di nazbar.

Radimion gire, koe talteka warzaf nazbeik koblir. Acum, solve okilik ke Aliwan va baroya nazbeikya al dikir, tel ke Telmitig koe roneka, va tanoy al dikir.

Ugal al fir. Lanviele okilik ke Telmitig pu yerumanik drager da va aguntanik mu nazbeik di kevlapid.

Sin toz lapid, aze artlapiyison va Aliwan wida, va ayikye kozwid.

Battel tir okilik ke Aliwan.

— Kiavá, ~ kalid, ~ va tana rinafa nazbeikya djugadivstav.

— Tokenide ?

— Co jugemev da in va cinaf nazbeik di yerumar.

— Mana givanya ! ~  diviegar. ~ Va meka rotoda wí, vol, kiewaxe ! Rin is jin tit nik, nume mekase rovewá.

Va taneafa nazbeikya kevlanir aze pu sin atoer.

— Batse yerumanik winon aneyan.

— Anye ! ~ dulzed.

Va in koguemad, ta stara den int.

Ba molapira va bira van Aplow, kalir  :

— In do win konakedje blitir. Azon, viele bas jin va staksa erusa va verkara va boza ika nazbeikya kazawatal, bam ta winugafa yerumara den rin artlapití. Kan jinafa guema koyatá aze va ikazilira rofiptatat.

— Kiewaxe, efe ! ~ bantel kalir.

Sin va wida adim artlapid. Azon arti siel va kenibera egadad.

Yikya mo ilava ke pembey yerumanik kle senyar. Luxeon pembey valeveon tagelton tigir, valeve ilava ! Battel moeon vox in valeveon.

Sin batinde wan senyed, kottol moe intafo xo, vieli yikya pu gadikya erur :

— Ikagadya ?

— Tokcoba tir ?

— Ux… Tokinde rokalí  ? Me grupé lize yerumanik tigir !

— Kemel !! ~ gadik dulzer. ~ Kel da di mielackar, bam va in brenes gildetel.

Abicedje, gadikye silukon kolanir.

— Pará, vay, ziavye.

— En ?

— Nué… ux… me grupé lize aguntanik tigir.

— Kenyel !! ~ ine dulzer, ~ in ba mielaracka kal rin pitir.

( Voxe ae, batlize ixam tigir, tagelton valeve ilava !)

— Voxe bam, ixam mielackar !

— Kemel !! Fu pir.

Ina batlize zavzagir, kesa. Azon, viele ten mielapar, pembey toz brener.

Aze breneson mo ilava ticumar.

Yikya rwoder nume va pembey kozwir. Kovudana kizoyur, aze mekeson va loon tanoy verast, otceper, kal intafa Aliwan wida, mielapon  !

Ba wira va ina, gadikye erur :

— Tokcoba sokir ?!

— Ax, ox ! ~ ina kalir, ~ maninde co grupel ! Viele banliz al mallapí, banse ta yerumara va yikye ! Vexe ute yikye, kas grupel va coba banlize al kevlaní  ? Va pembey ! Va pembey fu yerumá, i va baleminiaf sulemaj ! Moi gildara vulteson al otcé !

Abicedje, sin va vanlapisa guema ke ikagadikye wid, i ke okilik ke  Telmitig. Ine biwe artlapiyise va Aliwan, kabur  :

— Va yikya kevlapí. Kuraní da rinaf taneaf nazbeik den jin gire pir !

— Vol ! ~ ina dulzundar. ~ Rin, lapil kase djulapil !! Voxe jin, va pembey vol yerumatá !!

Bam okilik ke Telmitig erur :

— Battode, tokkane rotaskit ?

— Me dwil, ~ nik dulzer, ~ va jinafa toleafa nazbeikya staksé.

Abdiplekuks num danuks : toleaf nazbeik silukon mallapir.

Viele sin ko Telmitig artlapid, ixam tir bartiv ta koilavara.

— Toklize yerumanik tigir ? ~ ina erur.

— Rinaf yerumanik ? Batliz fure tigitir, moion fu artlanir. Fure va in brenes taneon gildetel, aze kozwitir.

Kle gin tir mila rupa. Viele mielapar, va teca ticfisa brenera gilder.

Yikya moe ilava rwoder aze va pembey ve kozwir. Kovudana gan kosmara, kizoyur ise dimewelver.

Pu vanlanis pembey, kabur : « Pwox ! Til kultaf !». Aze ve vulter aze va vofa Aliwan wida kalvulter.

Va Aliwan biwe su artlanir, viele ba mila gazda okilik ke Telmitig koe guema silukon artlapir.

Moi artlapira, pu nik okilik ke Aliwan kabur :

— Va rinafa nazbeikya kevlapí.

— Xeim ? Va tokcoba gire sokir ?

— Ox, gadye ! ~ yikya waljoar, ~ ta yerumara va ayikye al mallapiyí, vexe batlize antaf trasiyin yerumanik tiyir baleminiaf sulemaj ! Pembey !

— Aix ! aix ! aix ! Va tokcoba kle re fu askí ?! Gin godenlapil ! Bat ayik tir zolonik nume va in batinde rorelmé.

— Vol !! ~ yikya dulzundar. ~ Me lapití !! Va tel lojotik uteon staksel !!

— Finé, ~ tel lojotik walpir. ~ Lapí, batse jinaf siluk.

Yikya va okilik ke Telmitig kevlanir, aze sin van Aplow mallapid.

Runi miel ba kolavara artlapid.

Pu gadikye ke pembey erur :

— Ziavye ?

— En ?

— Toklize yerumanik tigir ?

— Keckel !! ~ in dulzer. ~ Viele mielapatar, in breneson kozwitir.

— Ae, ~ ina kalir. ( Vexe tire, ixam grupenar lecen toloy berik al pebuckud : « Obral !! Ta yerumara va pembey banliz fu lapil !»

— Rotaxe, soe fu lapí… ~ al dulzeyer.  )

Kle debanyar aze toz ker. Artickon, va taneafa ticfisa brenera ke pembey valevu ilava gilder.

Vere gildar da battan tir yerumanik. Nekon ina va gadikya powar :

— Ikagadya ?!

— En ?

— Toklize yerumanik kle tigir ?

— Kemel, in fure kozwir.

Debanyesa moe ilava, yikya toz moder. Laizon, mo ge va pembey ticumas almar.

Narison va in ko nubeem, trakur : « Efe, batse in, jinaf pembey. »

Ticu epita va in titplekur aze mo takak aykar aze ta tuidulara va modivatcesiku moimpar.

Licason keve alto va sulemam, doon tere komoder.

Miel zijnon fir aze va runda gu afiz isker. Okilik ke Aliwan, luxeon, ixam trakur : « Batviele adim, kiewaxe. Nazbeik nutir valeaf. Va pembey wetce yerumanik al naler lodame vulteson co al otcer. Adim !»

Luxe sin, toloya loklaafa berikya va ina ixam balged : « Ax mana kinokaca ! Ina va pembey al yerumar, ison loroton doon mielon ugalzer ! Va in me al rodeyategar… !»

Ile batyona karfara, yikya tir kalafa, kalafa licason kene int va yerumanik nek tis pembey.

Azon blira vielvielon diliodon fir.

Lanmielon, edje kottel keniber, pembey gorar da di conyokonar.

Batenide toz almabetar, toz almotcer.

Senyesa moe ilava keve kenibepes yerumanik, mil pembey artazuker ; nume edje inafo sulemafo alto keve ina wan keniber pune in re tir cuisafe yikye senyase divu ilava, aze ta onara lanir.

Braba va soyaci tantanon ebidud, loloon jontikote…

Azon edje yerumanik wan keniber, yikye va warzeks ke onara gu tan diuz wexayon ice kepaita rune mona levrumkar.

Viele yikya fure divmoder pune itafenkupur : « Oyox ! Wazdel dem kabay !»

Yikya va ikagadikye morozar :

— Ziavye !

— En ?

— Toktan va batjontik kabay al onar ?

— Awe. Dere nué dan rotickir.

( Tire, batse randayera ke pembey : in, artazukeyes va int gu yikye, va sin al onar !)

— En, awe. Vexe xabe, favet !! Yikya va kabay narir aze ta estura burmer. Sin ta sinkara va kotafa yasa umote is loote tiyid.

Viel batinde fid… Lanviele nuer : « Batsielon djugrupé : toktan kake batyona galovafa onara va int preyutar ?»

Milsielon ba bartiv viele kottel keniber, mila yikya koe teyxo vleve blotak vanteyar.

Azon, dum kotar, mo ilava senyar aze nujikeniber. Folison da yerumanik kenibecker, yikye senyer aze mallanir.

Yikya itafenkur nume trakur : « Ae, in al mallanir. » Vexe vere va kralkkirafa almaxa ke pembey kozwir, i va wan senyesa moe uling. Ko nuba narir aze ko tey mimar. Suker, mo reliez ta tugijara va teyka suker… Adim, dimpir aze senyar, aze komoder.

Debanyes moe uvenda, pembey vanpis ayik va taneafa sustera ke voza ixam pestaler. « Lexe ! ~ trakur. ~ Yerumanik va jin ko tey al mimar. Wiluon, dimlaní !! Anteyawé !

Vere den int vulter. Vielu artlanir pune kesa yerumanikya va in dablur.

— Atedik, ~ diviegar, licapason va in, ~ til preyutapasaf ! Tire me til pembey ! Va rin rená, ey yerumanik !

— Volgue, volgue, ~ in dulzer, ~ jin me tí rinaf garif yerumanik.

— Gue, gue, en rin ! Va betcoba me kalil !! Pembey mea tir, va in ko tey al mimá.

— Va jin al rotupul, grupel.

— Volgue, va rin mekane al rotú. Jinafa tanafa jugemera tir yerumara va rin !

Inya karaker maneke in tere naler. Taneon sin pu gadikye ke inye pulvid ; azon, mekeson, ina va intafe gadikye ko Aliwan kevvulter.

— Gadye, gadye ! Adim va yikye fu yerumá ! Batvieli, grupel, va pembey al mbi zilí, voxe re, artode, va ayikye yerumá !

Akoyene, gadikye dulzer :

— Anye ! Kle, va ageltaf yik fu yerumal ? Anye, kiewaxe ! Eldeon, va guema narí aze va win banliz kevlapí.

Moion, sin va tota belcon egad ise van wida ke roneka fu mallapid. Gadikya dere pir, is kotafa yasa, ta fiptara va winugafa yerumara.

Arti fipta kottel va wida fu dimdenlapir. Wori taneafa berikya, tela taneon ilikatcuyusa va pembey, pu gadikya kalir :

— Gadya ! va minafa Aliwan wida rodimlapic. Vexe jin, batlize do yerumanikeem co djuzavzagí.

— Vol ! ~ tela bocafa dulzundar. ~ Va rin mea djuwí, dimdenlapil !! Rin va pembey ziliyin wetce yerumanik al ilikatcul. Bate ayikye tir jinaf yerumanik, ke jin !

Tela toleafa berikya silukon walpir :

— Ae. Rin, va wida dimdenlapil, jin do yerumanikeem zavzagití.

Tire, toloy berik va bate yikye dem aftapaf biak al korenad. Voxe afanad da bat aftaf biak va artazukera ke pembey daner.

Va ine renajad jontikeke vosed enide doon di rozavzagid. Inafa yerumanikya, tela bocafa, acagickir. « Ine tir jinaf yerumanik !» Vexe dun mijed…

Mijed maneke tela taneafa berikya is tela toleafa is tela bocafa vol djukumallapid.

Toloya battelya eafton tere kogorad : va yikye fu adjubed.

Rupa me negar kane al skud, vexe ba siel ine volinc ixam al zo atar.

Kottan wan keniber. Ba siel, divmodeson, tela levifa yerumanikya va mebliso alto ke yikye relkon kosmar.

Pu toloya berikya vere kabur :

— Mallapic !! Kuraní da va minafe gadikye vere dimdenlapic !! Adjubesik ! Va jinaf yerumanik al atac ! Kal wida vere gomallapic aze va ageltuca pu gadikye gokalic : da bat yerumanik taneon winon ilikatcuyun, batse in bam jinon yerumayan is jinon pomayan enide va int gu ayikye al artazuker. Ise dere rokalitic, gorayá, da ko xonukara va ine di dositá.

Me aeskeson va renta ke mona urper aze moe bidef trink madagir. Batlizu, va wazdel gu verolaf diuz titickar aze anam berga plekur aze grabler. Telomtana gan wazdel, bocon repaler.

Sin belcon xonukayas pune keve sint di zo kotawad.

Ise bata rupa batinde jiadawer.

  Xanto  
Vergumvelt Nē-qētqoqo mi ēgnōn vētēl
Sutesik Moses Meywēlgen
Piskura Alexandre François
Ava Mwotlapava, malfrancavavaks
Evla 1998
  Kalkotavara  
Vergumvelt Baroya yerumanikya ke pembey
Kalkotavasik Yurani Andergan
Piskura -
Evla 2014
  Krentduga  
Webesik Yurani
Krentduga 100%.jpg Tuenayana


Xantoxa : mwotlapavaxa

Klita is fineyeso piskusikafo internetxo : Alexandre François

Récupérée de « https://www.europalingua.eu/bad_wikikrenteem/index.php?title=Baroya_yerumanikya_ke_pembey&oldid=5736 »